Jacob Olie leefde van 1834 tot 1905, was onder andere tekenleraar en directeur van de ambachtsschool maar is vooral bekend geworden als fotograaf van het 19e eeuwse Amsterdam en omstreken. Hij heeft ongeveer 5000 foto’s gemaakt op glasplaten. Deze werden in 1959 bij zijn dochter op zolder teruggevonden en zijn nu in het bezit van het Stadsarchief Amsterdam.
Jacob Olie heeft ook in Duivendrecht foto’s gemaakt, zo’n 20 stuks. Een daarvan willen we hier belichten. Het geeft een sfeervol en interessant beeld van het dorp in 1891, maar er is nog meer te zien; vooral als we wat inzoomen.
Maar eerst wat over het belangrijkste onderwerp van de foto: de Urbanuskerk. In 1891 was de kerk nog maar 12 jaar oud. Voor de kerk liep een sloot. De huizen aan deze kant van de weg konden bereikt worden via smalle houten bruggetjes. Voor de kerk en pastorie zien we echter een mooie stenen brug. Verschil moet er zijn! De houten brug die we op de voorgrond zien leidt naar de oprijlaan van de monumentale hoeve Strandvliet, afgebroken in 1974. Rechts zien we de Rijksstraatweg, toen nog Duivendrechtselaan geheten.
Maar als we inzoomen zien we meer details. De foto’s die Jacob Olie maakte zijn zo scherp dat er op de achtergrond nog heel wat te ontdekken valt!
Zo kunnen we duidelijk zien dat de Duivendrechtselaan onverhard was; het was een zandweg. Op de weg staat een kar. Er lijkt iemand in te zitten maar er is geen paard voorgespannen. Vlakbij de kar kun je nog net een deel van een wit houten bruggetje zien dat naar de huizen leidt. Verderop zie je duidelijk de zijkant van een boerderij, met een overkapte hooimijt erachter. Er stonden in die tijd veel boerderijen langs de Duivendrechtselaan en veel daarvan zijn in de loop der jaren gefotografeerd voordat ze verdwenen. De boerderij op de foto is echter bijzonder; er is voor zover wij weten nooit een foto van gemaakt. De boerderij is afgebroken voor de bouw in 1935-1938 van de huizenrij Rijksstraatweg 171-213.
Links op de ingezoomde foto zien we een huis met twee puntdaken. Dit was Rijksstraatweg 224 en werd bekend als het ‘Scheve Huis’, met een voor de hand liggende reden. De sneeuw waaide gewoon door de kieren het huis in en binnen was het huis zo scheef dat de soepborden volgens de overlevering maar halfgevuld konden worden. Ook was het huis bekend als het ‘Huis met de Kogel’. In de zijmuur zat nog een kanonskogel uit de Franse tijd. De familie Meerveld waren de laatste bewoners voordat het huis in de jaren-50 gesloopt werd, waarschijnlijk wegens bouwvalligheid. In de foto hieronder ziet u de huidige situatie.
Van het Scheve Huis zijn nog enkele andere afbeeldingen bekend, hieronder afgebeeld. Links zien we moeder en dochter Meerveld op de zolder van het zwaar met klimop overwoekerde huis en rechts zien we een gravure van de voorkant van het huis – met bruggetje!
Als u meer informatie heeft over dit stukje Duivendrecht, bijvoorbeeld over de ‘geruisloos’ verdwenen boerderij, dan horen wij graag van u. Neem dan contact op via ons mailadres, te vinden op deze website.
De foto van Jacob Olie is afkomstig uit de Beeldbank van Stadsarchief Amsterdam.
Wat een leuk stukje! Wij, bewoners van RSW 222, wisten alleen van een ‘gebouwtje’, een naaiatelier (?), dat hier gestaan zou hebben volgens oudere bewoners van Duivendrecht die zich dit nog kunnen herinneren.
Bedankt voor de reactie! Het klopt dat er een tijd een houten gebouwtje heeft gestaan: ‘van Wijk Maatkleding en Konfektie’. In het archief van de Stichting Oud-Duivendrecht is er een foto van. Ik kom hier t.z.t. op terug!
Leuke informatie over mijn geboortegrond. (Rijksstraatweg 211)
Het houten “noodgebouw”, waar hierboven sprake van is, was het maat atelier van mijn vader.
Ik heb daar zelf ook nog gewerkt. Wij werkten er aanvankelijk met 10-15 personen.
Het heeft er gestaan van 1963 tot 1978.
Als er behoefte is aan meer informatie, kunnen jullie contact opnemen.
Zit dit te lezen,mijn vader Andre Boom was ook kleermaker,ik heb weleens gehoord dat mijn vader,ik was toen een jaar of 10 gewerkt heeft bij van Wijk we woonden toen in het Pax gebouw tegen over de kerk,zijn verhuisd naar Ouderkerk 1954,mijn vader heeft ook gwerkt bij Kreymborg in Amsterdam (Nieuwendijk) ik weet niet of hier iets over te vinden.
met vriendelijke groet Jan Boom (woon nu in Ouderkerk)